Beste behin, CIDETEC-ek Médicos Sin Fronteras-ekin bat egiten du itxaropena eta elkartasuna helarazteko mezu bat zabaltzeko.
2025erako gure desiorik onenak helarazi nahi dizkizugu, festa hauek ospatzeko, hausnartzeko eta datorren urterako indarrak berritzeko aukera izatea opa dizugularik.
Zorionak eta Urte Berri On!
2025 zoriontsua izan!
Kudeaketa Aurreratuaren Europako Astearen 30. edizioa urriaren 14tik 25era izango da aurten, eta 40 ekitaldi baino gehiago izango ditu Euskadi osoan. Topaketa horiek EUSKALITek (Kudeaketa Aurreratua Sustatzeko Fundazioa) koordinatzen ditu, eta 60 erakunde antolatzailek laguntzen ari dira. Erakunde horiek, enpresa, erakunde, industria edo hezkuntza arloko Kudeaketa Aurreratuarekin lotutako gaiak jorratuko dituzte.
Gainera, beste 50 erakundek Europako Astea zabaltzen lagunduko dute, Kudeaketa Aurreratuarekin duten konpromisoaren erakusgarri. Astezaleak dira, edizio honetako figura berritzailea, eta aitzindari gisa CIDETEC gehitu da. Guztira, 100 erakundek baino gehiagok bat egin dute Aste honetako mugimenduarekin.
Ikuspegi ugariko hitzordua
Astearen barruan, kongresu bat egingo da urriaren 16an eta 17an Bilboko Euskalduna Jauregian, streaming bidezko emisioarekin indartuko dena, eta bi gai handi izango ditu: Lehiakortasun iraunkorra eta kudeaketa eta Pertsonen zaintza eta leialtasuna.
Formatu horretatik kanpo, beste 30 ekitaldi egongo dira hiru lurraldeetan, Araban, Gipuzkoan eta Bizkaian, eta horietan kudeaketaren hainbat eremutan sakonduko da, hala nola Estrategian, AAren kudeaketan, osasun mentalaren zaintzan… aurrez aurreko zein eta onlineko ekitaldien bidez.
Aurtengo jardueren eta jardunaldien antolaketan parte hartzen duten 60 euskal entitateen artean, Bilbao Ekintza, Emun, Gorabide edo Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako foru aldundiak daude.
Era berean, Aste honetan antolatutako jardueren artean, aipatzekoa da EUSKALITek Mondragon Unibertsitatearen laguntzarekin antolatutako “Kudeaketa laburrean” bideo-lehiaketaren 8. edizioa, kudeaketa ikus-entzunezko hizkuntzaren bidez, dokumentalen generotik, fikziora edo bideo korporatiboen errealizaziora hurbiltzeko.
Ekitaldi guztien programa eskuragarri dago jada, eta esteka honetan ikus dezakezu.
Gipuzkoa ekonomia zirkularraren eta trantsizio energetikoaren abangoardian kokatzen da, Eskuzaitzetan proiektu berritzaileak ezartzeko bi hitzarmen estrategiko sinatuz.
Gipuzkoako Foru Aldundiko Jasangarritasun Departamentuak eta CIDETECek, Naturklima Fundazioarekin lankidetzan, baterietatik datozen materialen karakterizazio-laborategi bat eta azken belaunaldiko mikrosare energetiko bat jarriko dituzte abian Eskuzaitzeta industrialdean. Guztira 400.000 euroko inbertsioa egingo da.
Jose Ignacio Asensio: “Eskuzaitzetako Microrred energetikoa eta Bateria-materialen karakterizazio-laborategiak nabarmen bizkortzen dute trantsizio energetikoa Gipuzkoan, kalitatezko enplegu berria sortzen dute eta bide batez, baterien birziklatzearen inguruan sortzen ari den industria berritzailean lidergoari heltzen dio”.
Javier Rodriguez: “Baterien ugaritzeak erronka berri baten aurrean kokatzen gaitu, eta CIDETECek lurraldearen eskura jarriko ditu bere ezagutza eta esperientzia, Gipuzkoa erreferente bihur dadin baterien birziklatzean”.
Gaur goizean, José Ignacio Asensiok, Jasangarritasuneko diputatuak eta Naturklimako presidenteak, eta Javier Rodríguezek, Cideteceko zuzendari nagusiak, bi lankidetza-hitzarmen sinatu dituzte Gipuzkoako Foru Aldundiko Jasangarritasun Departamentuaren eta Naturklima eta Cidetecen artean, 390.000 euroko zenbatekoarekin.
Bi hitzarmen horiek sinatzeak berrikuntzarekiko, jasangarritasunarekiko eta deskarbonizazioarekiko konpromisoa azpimarratzen du, eta aurrerapauso erabakigarria da Gipuzkoak duen estrategia integralean, sortzen ari den sektore batean, hau da, baterien sektorean, oinarritutako industria-ekosistema berri bat sortzeko. Jose Ignacio Asensiok, Jasangarritasuneko diputatuak eta Naturklimako presidenteak, honako hau adierazi du: “Baterien bilakaeran aurreikusten den hazkunde handiak, sektore berri baten hasiera izateaz gain, bateria horiei bigarren bizitza baliagarri bat emateko premia ere azpimarratzen du, horrela energia berriztagarrien erronka nagusia bizkortzeko: biltegiratzea”.
FHG ISI Cell Production Databas-ek emandako datu ofizialen arabera, bateria-ekoizpena izugarri igoko da Europan datorren hamarkadan, 2024an 120 GWh izatetik 2030ean 750 GWh baino gehiago izatera pasatuz. Horrek esan nahi du 2020-2030 hamarkadan guztira metatuko dena 1 TWh izango dela. Hedapen handi horrek erronka erabakigarri bat planteatzen du: bateriak modu jasangarrian kudeatzea bizitza baliagarriaren amaieran. Horregatik, konponketa, birmanufaktura, berrerabilera eta birziklatzea funtsezko kontzeptuak dira gai horri heltzeko.
Horregatik, Gipuzkoako Foru Aldundiko Jasangarritasun Departamentuak, NATURKLIMA eta CIDETECekin batera, ZIRKULAR BAT foroa jarri zuen abian 2022an. Dagoeneko hogei bat enpresa biltzen dituen hub bat da, eta baterien inguruan sinergiak sortzea eta aukerak sortzea du helburu.
“ZIRKULAR BAT epe ertainerako estrategia baten hasiera baino ez da, Gipuzkoan baterien inguruko ekosistema industrial eta teknologiko bat izatea ahalbidetuko diguna, energiaren eta ingurumenaren etorkizuneko erronkei erantzun ahal izateko” azpimarratu du Asensio diputatuak, “bi hitzarmen horiek sinatzeak aukera ematen du Gipuzkoan trantsizio energetikoa nabarmen bizkortuko duten bi proiektu berri abian jartzeko, kalitatezko enplegu-nitxo berri bat sortzeko eta baterien birziklatzearen inguruan sortzen ari den industria berri baten buru izateko.”
Bi proiektu hauek hitzartuko dira:
Erabilitako baterietatik datozen material birziklatuak karakterizatzeko laborategi bat, Cidetecek Eskuzaitzeta industrialdean dituen instalazio berrietan egongo dena. Laborategi horrek litiozko bateriak birziklatzeko teknologien ikerketan eta garapenean aurrera egiteko aukera emango du, baliabide baliotsuen berrerabilera optimizatuz eta 2027rako bateriak birziklatzeko planta pilotu bat sortzeko helburuan urrats esanguratsua emanez. Espazio horrek Hitzarmenak berak hornitutako ekipamenduak izango ditu, baita CIDETECek helburu horretarako eskuragarri jarritako beste ekipamendu batzuk ere, eta CIDETEC Energy Storage enpresaren Eskuzaitzetako instalazio berrien inaugurazioarekin batera irekiko da.
Bigarren funtsezko proiektua Eskuzaitzetako enpresa-ingurunean azken belaunaldiko mikrosare energetiko bat ezartzea da. Ekimen horren helburuak honako hauek dira: Eskuzaitzetako industrien energia-autonomia sustatuko duen energia-komunitate bat instalatzea, eta panel fotovoltaikoak, hondar-beroa, ibilgailu elektrikoak eta bigarren bizitzako bateriak barne hartzen dituen energia-mikrosare batean integratzea, inguruko enpresen energia-jarduerak optimizatzeko. Proiektu hau Living Lab moduan garatzen da, sarearen funtzionamenduari buruzko ezagutza elkarrekin sortzeko eta sistemak optimizatzea ahalbidetuko duten irtenbideak elkarrekin sortzeko laborategi bizi gisa. “Proiektu horiek kalitatezko enplegu-nitxo berri bat sortzeaz gain, Gipuzkoa nazioarteko erreferente bihurtzen dute baterien ekonomia zirkularraren eta energia berriztagarrien esparruan” adierazi du foru diputatuak.
* Hogeita hamabi euskal erakundek elkarrekin antolatu dute Emakumeak Zientzian ekimenaren 8. edizioa Gipuzkoan, Bizkaian eta Araban.
* Edizio honen helburu nagusia da azpimarratzea zientzialari eta teknologoek bizimodu beteko pertsonak izan nahi dutela.
Hogeita hamabi euskal erakundek bat egin dute Emakumeak Zientzian proiektuarekin, eta, hala, ekimenaren helburuekiko konpromisoa berretsiko dute: zientzian diharduten emakumeen lana ikusaraztea, jarduera zientifiko-teknikoak gizonezkoen kontua direlako ustea apurtzea eta neskek eta nerabeek zientziako ikasketak hauta ditzaten sustatzea. Helburu horiek kontuan hartuta, erakundeek indarrak batu dituzte jarduera-programa bat elkarrekin antolatzeko, Emakume eta Neska Zientzialarien Nazioarteko Eguna dela eta (otsailaren 11n izaten da urtero).
Urtero, ekimenaren helburu nagusiak betetzeaz gain, Emakumeak Zientzian kolektiboak hausnarketa sakona egiten du egoera zientifiko-teknologikoa behar bezala aldatzen laguntzeko. Hala, aurten “nabarmendu nahi dugu zientziaren eta teknologiaren alorreko pertsonek beren beharrak, grinak, konpromisoak eta zaletasunak dituztela”, adierazi dute Emakumeak Zientzian proiektuaren antolatzaileek. Zientziaren alorrean, beste hainbatetan bezala, bikaintasun-estandarrak aldatzea eskatzen da gaur egun, eta alde batera uztea oso zabaldua dagoen kontzeptu bat, zeinaren arabera lanbide-bokazioak denbora gutxi uzten baitu familiarako, aisiarako edota garapen profesionalerako. Hori guztia bideo pertsonal batean islatuko da. Izan ere, “zientziaren eta teknologiaren alorreko zenbait pertsona protagonista dituen kanpaina bat jarriko dugu abian zientziaz haragoko bizitza ardatz hartuta. Ez dugu nahi denera iristen den superheroirik, ezta arrakasta lortzeko gainerakoari uko egiten dionik ere. Bizimodu errealak dituzten pertsonak dira, beren karrera profesionalean oreka lortzen saiatzen direnak”, gehitu dute.
Batik bat otsailaren 8tik 16ra bitarteko astean egingo dira Emakumeak Zientzian 2023 ekimeneko jarduerak. 60 ekintza baino gehiagoko programa zabala eta askotarikoa diseinatu dute. Gainera, EAEko hiru lurralde historikoak hartzen ditu lehen aldiz, Arabako hiriburuan egingo baitira aurtengo edizioko zenbait ekintza, “zientzia bada nesken kontua” mezua ahalik eta pertsona gehienei helarazteko. Horregatik, “deialdi berezi bat egin nahi dugu aurten, eta guztiok gonbidatu nahi zaituztegu ekintzetan parte hartzera, edozein dela ere zuen generoa, nortasuna, lanbidea edo adina”, gaineratu dute Emakumeak Zientzian ekimenaren antolatzaileek.
Motorrak berotzeko, aurten jai-giroan hasiko da Emakumeak Zientzian, otsailaren 8an Donostian. Bertan, bideo hori aurkeztuko da, testigantza gehiago partekatuko dira eta boluntario guztiak eta erakunde batzuetako ordezkariak elkartuko dira.
Egun horretatik aurrera, Gipuzkoan, Bizkaian eta Araban, adin guztietako jendearentzako jarduerak izango dira. Publiko orokorrarentzat, Emakume Zientzialariak Atzo eta Gaur zientzia-ekitaldia izango da Donostian, Bilbon eta Gasteizen. Zenbait ikerketa-zentrotan lan egiten duten emakumezko batzuk igoko dira oholtzara, beren ikerketei buruz hitz egiteko eta historiako emakume zientzialari handienetako batzuk omentzeko, haien bizitza liluragarrien eta ekarpen zientifikoen berri emanez. Ikasleek ikerketa-zentroetara egin ohi dituzten bisitez eta tailerrez gain, aurten ere Eskolara itzulera jarduera errepikatuko da. 60 emakume ikertzaile baino gehiago joango dira ikastetxeetako ikasgeletara beren esperientziak kontatzera eta ikasleen artean bokazio zientifikoa pizten laguntzera. Halaber, 55 urtetik gorako emakumeentzako tailerrak antolatu dira, emakume helduek kulturaren transmisioan duten zeregina balioesteko. Esperientziaren boterea izenburua du ekintza horrek, eta zazpi ikerketa-zentrok hartuko dute parte; beren ateak irekiko dituzte egiten duten ikerketa ezagutarazteko, eta, edozein lekutan egiteko moduko zenbait esperimentu labur eta errazen bidez, kultura zientifikoa familietara eta gure inguruneetara zabaltzen saiatuko dira. Era berean, zientzia eta teknologiaren esparruko kolektiboari zuzendutako mahai-inguruak egingo dira; baita gazteenentzako mahai-inguruak ere, ekintzailetzan sakontzeko eta emakume ingeniariak ezagutzeko.
Jarduera-programa gaurtik aurrera egongo da eskuragarri www.emakumeakzientzian.eus webgunean, eta dagoeneko irekita dago ekintzetan izena emateko epea.
8. edizio honetan parte hartuko duten 32 erakundeak zientzia eta teknologiaren sarearen erakusle garrantzitsuak dira Euskadin: Achucarro, BCMaterials, Materialen Fisika Zentroa (CFM CSIC-UPV/EHU), CIC biomaGUNE, Deustuko Unibertsitatea, UPV/EHU Informatika, UPV/EHU Kimika, Aranzadi Zientzia Elkartea, Basque Artifcial Intelligence Center (BAIC), Basque Centre for Climate Change (BC3), Basque Center for Applied Mathematics (BCAM), Basque Center on Cognition, Brain and Language (BCBL), BioBizkaia, Biodonostia, Ceit, CIC energiGUNE, CIC nanoGUNE, Cidetec, Donostia International Physics Center (DIPC), Elhuyar, Eureka! Zientzia Museoa-Kutxa Fundazioa, Biofisika Bizkaia Fundazioa (FBB), Ikerlan, Ingeniariak, Mondragon Goi Eskola Politeknikoa (MEGP), Mubil, Euskadiko Parke Teknologikoa, POLYMAT, Tecnalia, Tecnun, UPV/EHU Ingeniariak eta Vicomtech.
Emakumeak Zientzian ekimenak Bizkaiko Foru Aldundiaren, Gipuzkoako Foru Aldundiaren, Donostiako Sustapenaren, Basque Research & Technology Alliance (BRTA) aliantzaren eta Salto-ren laguntza berezia jaso du; baita honako erakunde eta organismo hauen laguntza ere: Zientzia Ikerketarako Kontseilu Nagusia (CSIC), Zientzia eta Teknologiarako Espainiako Fundazioa (FECYT), Estatuko Ikerketa Agentzia, ekimenari atxikitako Severo Ochoa eta María de Maeztu zentroen bidez, Euskadiko Filmoteka eta Donostiako Nazioarteko Zinemaldia, Donostia Kultura, Emakunde, Lemniskata elkartea, Ikerbasque, Aspegi (Gipuzkoako Emakume Profesionalen, Enpresaburuen eta Zuzendarien Elkartea), Biook., Skills4Science, UPV/EHUko Berdintasunerako Zuzendaritza eta Casio.
El proyecto U-CROSS de CIDETEC Surface Engineering desarrolla un sistema de detección preventiva de la corrosión basado en la técnica de Emisión Acústica
El control de la corrosión es uno de los mayores retos para la durabilidad (vida útil) de estructuras y materiales funcionales. La detección de la corrosión en sus fases tempranas no es un problema trivial y, en un estado avanzado de la misma, puede comportar reparaciones altamente costosas para las empresas. El daño causado por la corrosión puede ser crítico para la funcionalidad de una estructura si no se detecta y, además, en un sector tan exigente como el aeronáutico, la degradación podría acarrear consecuencias catastróficas.
Tras cuatro años de investigación, el recién finalizado proyecto europeo U-CROSS, bajo la coordinación de CIDETEC Surface Engineering y la dirección de Dassault Aviation, ha dado lugar a resultados prometedores en el desarrollo de un sistema de monitorización para el diagnóstico y predicción (prognosis) de la condición de aeronaves frente a la corrosión. Concretamente, el proyecto se centró en la monitorización basada en la técnica de Emisión Acústica (EA) para detectar la corrosión, en su estado incipiente, que afecta a estructuras aeronáuticas, permitiendo la anticipación preventiva a daños críticos que podrían amenazar su seguridad estructural.
El proyecto U-CROSS ha obtenido estos resultados gracias al trabajo experimental en laboratorio, complementado con exposición real en ambiente exterior. El análisis avanzado para investigar datos de EA registrados ha sido esencial para implementar una solución de monitorización capaz de identificar las primeras etapas de corrosión localizada (picadura e intergranular) sufrida por aleaciones de aluminio o corrosión bajo pintura (corrosión filiforme). Por otro lado, a partir del trabajo experimental, se han definido modelos para predecir la degradación del revestimiento y la vida útil de la aleación de aluminio afectada por corrosión. Los resultados han sido validados por medio de un sistema de monitorización basado en EA, instalados en panel real extraído del fuselaje de un Falcon 7X y expuesto en condiciones ambientales reales, obteniéndose una buena localización de la corrosión.
Enmarcado en el programa Clean Sky 2, U-CROSS ha sido financiado con cerca de 1,5 millones de euros y ha contado también con la participación de la Communaute d’ Universités et Etablissements Université Bourgogne – Franche – Comte (UBFC), Titania Ensayos Proyectos Industriales S.L., Mistras Group SAS y el Institut National des Sciences Appliquées de Lyon. El proyecto contribuirá a mejorar la seguridad de las aeronaves mediante la detección temprana de la corrosión, es decir, con un enfoque preventivo que permitirá adoptar soluciones más económicas para el sector. Además de mejorar la competitividad de la industria aeronáutica europea, esta solución está alineada con los objetivos de reducir el impacto ecológico de la aviación y fomentar su sostenibilidad.
Egon eguneratuta
Harpidetu zaitez gure newsletterretara gure zentroetako azken berrikuntza teknologikoak eta ekitaldiak ezagutzeko.
